Η Κύπρος μαζί με την Ελλάδα κατέχουν τις πρώτες θέσεις στην σχετική λίστα της ΕΕ για την κατανάλωση ανθρωπίνων αντιβιοτικών. Επίσης, η Κύπρος βρίσκεται πολύ ψηλά στη γενική λίστα χρήσης φαρμάκων με ημερήσιες δόσεις θεραπείας, που ξεπερνούν κατά πολύ το μέσο όρο της ΕΕ, φθάνοντας συχνά σε αλόγιστα επίπεδα χρήσης (πολυφαρμακία). Χρησιμοποιημένα φάρμακα αποβάλλονται μέσω ούρων και κοπράνων σε λύματα τα οποία κατόπιν τριτογενούς ή όχι επεξεργασίας καταλήγουν σε 
επιφανειακά και/ή υπόγεια ύδατα. Έρευνα του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) και συγκεκριμένα του Διεθνούς Κυπριακού Ινστιτούτου για την Περιβαλλοντική και Δημόσια Υγεία που διενεργήθηκε στην Κύπρο αναδεικνύει ότι κάποια από τα υδατικά αποθέματα αλλά και το πόσιμο νερό περιέχουν υπολείμματα φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης, κάτι που θέτει σε πιθανό κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Σύμφωνα με τον συντονιστή της έρευνας, Δρ. Κων/νο Μακρή, ο εντοπισμός υπολειμμάτων ανθρωπίνων φαρμακευτικών ουσιών στα νερά της Κύπρου ενδέχεται να συνδέεται είτε με αύξηση της μικροβιακής αντοχής στα νερά της Κύπρου, είτε και με αύξηση ρίσκου παθήσεων λόγω κατάποσης νερού που περιέχει μείγμα διαφόρων φαρμακευτικών ουσιών και ενδοκρινικών διαταρακτών. Αν και το πόσιμο νερό περιέχει συνήθως χαμηλές συγκεντρώσεις φαρμακευτικών ουσιών, είναι άγνωστη η επίδραση μειγμάτων τους στην ανθρώπινη υγεία. Τα αποτελέσματα της έρευνας βασίζονται σε δείγματα που συλλέχθηκαν από – υπόγεια ύδατα κάτω από φάρμες (Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα και Πάφο), εισρέοντα λύματα και τριτοβάθμια επεξεργασία λυμάτων (Λάρνακα), επιφανειακά ύδατα (φράγμα Καλαβασού) πριν και μετά την επεξεργασία πόσιμου νερού (διυλιστήριο Τερσεφάνου), αλλά και από βρύσες πόσιμου νερού σε σπίτια (Λευκωσία, Λεμεσός).
Για πρώτη φορά στην Κύπρο μετρήθηκαν 26 ενεργές φαρμακευτικές ουσίες σε υπόγεια ύδατα, επιφανειακά νερά φράγματος, πόσιμο νερό, αλλά και σε ανακυκλωμένο νερό. Η λίστα φαρμάκων που επιλέχθηκε να εξετασθεί αποτελείτο από αντιβιοτικά, αναλγησιακά, αντικαταθλιπτικά, ορμόνες, και ενδοκρινολογικούς διαταράκτες. Οι περισσότερες από τις παραπάνω ουσίες ανιχνεύθηκαν στο ανακυκλωμένο νερό, ενώ ελάχιστες βρέθηκαν και στο πόσιμο νερό. Αν και οι συγκεντρώσεις των φαρμακευτικών ουσιών στο πόσιμο νερό δεν είναι υψηλές ώστε να προκαλέσουν άμεσα προβλήματα στην δημόσια υγεία, η ύπαρξή τους στα υπόγεια ύδατα και στο ανακυκλωμένο νερό σηματοδοτεί την ανάγκη υιοθέτησης εθνικών μέτρων ανακύκλωσης και αειφορικής διαχείρισης ληγμένων φαρμάκων. Επίσης, χρήζει άμεσης εφαρμογής μέτρων μείωσης της αλόγιστης κατανάλωσης φαρμάκων, μειώνοντας έτσι τα περιττά έξοδα της κυβέρνησης μέσω της αγοράς λιγότερων φαρμάκων.
Η έρευνα αυτή του ΤΕΠΑΚ είναι επίκαιρη μια και είναι σε εξέλιξη η εκστρατεία του Υπουργείου Υγείας της Κύπρου για την καταπολέμηση της πολυφαρμακίας. Με βάση αυτή την πιλοτική μελέτη, οι παρούσες συγκεντρώσεις των φαρμακευτικών ουσιών και ενδοκρινικών διαταρακτών στα υδατικά αποθέματα της Κύπρου είναι μικρές, αλλά ενδέχεται να αυξηθούν στο εγγύς μέλλον, εάν οι Κύπριοι εξακολουθούν να καταναλώνουν υψηλές ποσότητες φαρμάκων και αν δεν παρθούν μέτρα καταπολέμησης του φαινομένου της πολυφαρμακίας.
Η έρευνα δημοσιεύεται στο έγκριτο διεθνές περιοδικό Water Science and Technology και συντονίστηκε από τον δρ. Κωνσταντίνο Μακρή που εργάζεται στο Διεθνές Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής και Δημόσιας Υγείας του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και τον δρ. Shane Snyder από την Αρχή Υδάτων της Νοτίου Νεβάδα, στο Λας Βέγκας, ο οποίος τώρα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.
Η πιλοτική αυτή έρευνα χρηματοδοτήθηκε μερικώς από το Harvard-Cyprus Program και από το WateReuse Foundation.
Makris, K.C., and S.A. Snyder, 2010. Screening of pharmaceuticals and endocrine disrupting compounds in water supplies of Cyprus. Water Science and Technology, 62(11): 2720-2728.
See more in Sigma News
Reverse Osmosis Water Filtration System protect Your family from harmful contaminants.
CRYSTAL CLEAR WATER FILTERS
Contact Us:
Tel: +357 99626069
Tel: +357 24657692
Email: info@waterfiltercyprus.com
